Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi chống lại vi khuẩn, virus hoặc các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, trong quá trình sốt, thân nhiệt tăng cao khiến cơ thể đổ nhiều mồ hôi và hơi nước qua đường hô hấp, dẫn đến tình trạng mất nước nghiêm trọng. Nếu không được xử lý kịp thời, người bệnh có thể gặp tình trạng kiệt sức, rối loạn điện giải, thậm chí ảnh hưởng đến tim mạch và thần kinh. Vì vậy, cách bù nước cho người bị mất nước do sốt là một trong những biện pháp chăm sóc sức khỏe tại nhà cực kỳ quan trọng.
1. Vì sao người bị sốt dễ mất nước?
Khi cơ thể sốt, nhiệt độ tăng từ 38°C trở lên sẽ thúc đẩy tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ hơn để làm mát cơ thể. Đồng thời, hơi nước cũng thoát ra nhiều qua đường thở. Điều này khiến cơ thể bị mất nước và chất điện giải một cách âm thầm mà nhiều người không nhận ra.
Mất nước không chỉ làm tình trạng sốt kéo dài hơn mà còn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như:
2. Dấu hiệu cho thấy cần bù nước ngay khi bị sốt
3. Hướng dẫn cách bù nước cho người bị mất nước do sốt
a. Uống nước ấm thường xuyên
Đây là cách đơn giản và dễ áp dụng nhất. Người bị sốt nên uống nước ấm từng ngụm nhỏ, chia đều trong ngày (1.5–2 lít hoặc nhiều hơn tùy mức độ sốt và mồ hôi).
Lưu ý: Không nên uống nước đá hoặc nước quá lạnh vì có thể gây co mạch, làm sốt kéo dài.
b. Dùng dung dịch điện giải (Oresol)
ORS là hỗn hợp muối – đường giúp bù nước và điện giải hiệu quả khi cơ thể mất nước. Đây là lựa chọn tối ưu cho cả người lớn và trẻ em bị sốt cao, đổ mồ hôi nhiều hoặc tiêu chảy kèm theo.
Cách dùng:
c. Bổ sung nước từ thực phẩm
Một cách bù nước khi bị sốt là sử dụng các món ăn dạng lỏng, dễ tiêu hóa như:
d. Duy trì môi trường mát mẻ, thoáng khí
Song song với việc bù nước, cần giữ cho cơ thể ở trạng thái thoải mái:
4. Những điều cần tránh khi bù nước cho người sốt cao
5. Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Dù đã thực hiện cách bù nước cho người bị mất nước do sốt, nhưng nếu có các biểu hiện sau, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế:
Kết luận
Việc bù nước khi bị sốt là một bước chăm sóc đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng giúp cơ thể hồi phục nhanh, hạn chế biến chứng nguy hiểm. Hãy luôn theo dõi các dấu hiệu mất nước và áp dụng cách bù nước cho người bị mất nước do sốt đúng cách như: uống nước ấm, dùng ORS, ăn thực phẩm dễ tiêu và nghỉ ngơi hợp lý. Nếu cần thiết, đừng ngần ngại đến bệnh viện để được xử lý chuyên sâu và an toàn.
1. Vì sao người bị sốt dễ mất nước?
Khi cơ thể sốt, nhiệt độ tăng từ 38°C trở lên sẽ thúc đẩy tuyến mồ hôi hoạt động mạnh mẽ hơn để làm mát cơ thể. Đồng thời, hơi nước cũng thoát ra nhiều qua đường thở. Điều này khiến cơ thể bị mất nước và chất điện giải một cách âm thầm mà nhiều người không nhận ra.
Mất nước không chỉ làm tình trạng sốt kéo dài hơn mà còn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như:
- Khô miệng, khát nước liên tục
- Da nhăn nheo, nhợt nhạt
- Đau đầu, chóng mặt
- Mệt mỏi, giảm tập trung
- Tiểu ít, nước tiểu sẫm màu
2. Dấu hiệu cho thấy cần bù nước ngay khi bị sốt
- Miệng khô, môi nứt nẻ
- Không có mồ hôi dù đang sốt cao
- Mắt trũng, da mất độ đàn hồi
- Mệt mỏi, yếu ớt, ngất xỉu
- Tiểu tiện giảm, nước tiểu có màu vàng đậm hoặc nâu
3. Hướng dẫn cách bù nước cho người bị mất nước do sốt
a. Uống nước ấm thường xuyên
Đây là cách đơn giản và dễ áp dụng nhất. Người bị sốt nên uống nước ấm từng ngụm nhỏ, chia đều trong ngày (1.5–2 lít hoặc nhiều hơn tùy mức độ sốt và mồ hôi).
Lưu ý: Không nên uống nước đá hoặc nước quá lạnh vì có thể gây co mạch, làm sốt kéo dài.
b. Dùng dung dịch điện giải (Oresol)
ORS là hỗn hợp muối – đường giúp bù nước và điện giải hiệu quả khi cơ thể mất nước. Đây là lựa chọn tối ưu cho cả người lớn và trẻ em bị sốt cao, đổ mồ hôi nhiều hoặc tiêu chảy kèm theo.
Cách dùng:
- Pha 1 gói Oresol với đúng lượng nước theo hướng dẫn
- Cho người bệnh uống từng ngụm nhỏ, chia làm nhiều lần trong ngày
c. Bổ sung nước từ thực phẩm
Một cách bù nước khi bị sốt là sử dụng các món ăn dạng lỏng, dễ tiêu hóa như:
- Cháo loãng, súp rau củ
- Nước ép trái cây loãng (nước cam, nước dưa hấu, nước táo...)
- Nước dừa tươi (giàu kali và magie)
- Sữa chua (giúp làm mát cơ thể và cân bằng hệ vi sinh đường ruột)
d. Duy trì môi trường mát mẻ, thoáng khí
Song song với việc bù nước, cần giữ cho cơ thể ở trạng thái thoải mái:
- Mặc đồ thoáng, nhẹ
- Nằm nghỉ ở nơi mát, tránh gió lùa
- Lau người bằng khăn ấm để hỗ trợ hạ sốt
4. Những điều cần tránh khi bù nước cho người sốt cao
- Không cho uống quá nhiều nước một lúc: Gây đầy bụng, nôn ói
- Không dùng nước ngọt, nước có gas, nước tăng lực
- Không pha sai tỷ lệ dung dịch điện giải
- Không để người bệnh nằm trong môi trường quá nóng hoặc kín gió
5. Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Dù đã thực hiện cách bù nước cho người bị mất nước do sốt, nhưng nếu có các biểu hiện sau, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế:
- Sốt liên tục trên 39°C trong hơn 2 ngày
- Nôn ói liên tục, không uống được nước
- Mệt mỏi, lơ mơ, khó tỉnh táo
- Trẻ nhỏ quấy khóc liên tục, bú kém, mắt trũng sâu
- Có dấu hiệu mất nước nặng như tụt huyết áp, tim đập nhanh, thở dốc
Kết luận
Việc bù nước khi bị sốt là một bước chăm sóc đơn giản nhưng cực kỳ quan trọng giúp cơ thể hồi phục nhanh, hạn chế biến chứng nguy hiểm. Hãy luôn theo dõi các dấu hiệu mất nước và áp dụng cách bù nước cho người bị mất nước do sốt đúng cách như: uống nước ấm, dùng ORS, ăn thực phẩm dễ tiêu và nghỉ ngơi hợp lý. Nếu cần thiết, đừng ngần ngại đến bệnh viện để được xử lý chuyên sâu và an toàn.